HueIC: Phát triển khoa học công nghệ gắn với kết nối doanh nghiệp và hội nhập quốc tế
Trường Cao đẳng Công nghiệp Huế (HueIC) là cơ sở giáo dục nghề nghiệp trực thuộc Bộ Công Thương với 122 năm hình thành và phát triển. Nhà trường hiện có mối quan hệ hợp tác với hơn 400 doanh nghiệp trong và ngoài nước. HueIC luôn phấn đấu là một trong những cơ sở đào tạo tiên tiến, hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trở thành trung tâm nghiên cứu và chuyển giao khoa học, kỹ thuật, công nghệ phục vụ yêu cầu phát triển của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, HueIC đã triển khai thực hiện nhiều nghiên cứu khoa học, kết hợp tổ chức các cuộc thi công nghệ đồng thời kết nối với doanh nghiệp trong và ngoài nước, gặt hái được nhiều thành tựu to lớn.
Trang TTĐT Khoa học công nghệ ngành Công Thương (https://khcncongthuong.vn/) đã có cuộc trao đổi với TS. Phạm Văn Quân – Hiệu trưởng HueIC về định hướng phát triển nghiên cứu khoa học công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực của trường trong thời gian tới.
TS Phạm Văn Quân- Hiệu trưởng Nhà trường (áo vàng) tại Lễ ký kết hợp tác giữa HueIC-PKU (Nhật Bản)
TS. Phạm Văn Quân: Trong những năm qua, với định hướng ứng dụng các hoạt động công nghệ vào việc dạy và học, ứng dụng vào thực tiễn sản xuất, nhà trường tập trung đầu tư vào các hoạt động nghiên cứu có tính ứng dụng cao.
Chỉ tính trong năm 2020-2021, nhà trường cũng đã hợp đồng thực hiện một số đề tài, dự án cấp Bộ và cấp tỉnh. Trong đó có thể kể đến một số đề tài có giá trị thực tiễn cao như: đề tài Nghiên cứu xử lý và chuyển hóa khí Sulfurơ trong khí thải công nghiệp luyện kim thành sản phẩm thương mại do TS. Phạm Văn Quân làm chủ trì. Đề tài nhằm đưa ra định hướng cải tiến và áp dụng công nghệ mới trong xử lý triệt để SO2 và sử dụng SO2 trong khí thải vào mục đích thương mại. Hay như dự án chế tạo máy cắt rau má do TS. Nguyễn Hữu Chúc làm chủ trì là một trong những đề tài thiết thực trong công cuộc cơ giới hóa trong nông nghiệp.
Để nắm bắt kịp thời xu thế cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, Nhà trường đã mạnh dạn đề xuất phát triển nghiên cứu một số ứng dụng công nghệ để đi tắt đón đầu, điển hình là dự án phục vụ Công nghiệp hỗ trợ “Hỗ trợ nghiên cứu ứng dụng, sản xuất thử nghiệm vi mạch phục vụ cho việc sản xuất vi mạch Việt Nam”. Kết quả của đề tài được ứng dụng vào công nghệ vi mạch trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ may tự động; Triển khai sản xuất thử nghiệm và cung cấp các dịch vụ thuộc lĩnh vực thiết kế vi mạch và các lĩnh vực ứng dụng vi mạch; Thực hiện phát triển các lõi IP cũng như đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành công nghiệp vi mạch.
TS. Phạm Văn Quân: Đứng trước tình hình dịch viêm phổi cấp do chủng virus Covid-19 gây ra đang diễn biến phức tạp, HueIC đã đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giảng dạy và quản trị. Nhà trường là một trong số ít đơn vị giáo dục sớm đẩy mạnh việc quản lý, giảng dạy, và đặc biệt giảng dạy trực tuyến trên nền tảng Moodle, kết hợp với một các công cụ số khác như bộ công cụ Microsoft Office 365. Các phần mềm này đã hỗ trợ tích cực giúp nhà trường quản trị, tương tác trực tuyến với học sinh – sinh viên.
Song song với công tác đẩy mạnh giảng dạy, hoạt động kết nối với doanh nghiệp cũng luôn được quan tâm. Thông qua hợp tác với Nhà trường, doanh nghiệp được quảng bá thương hiệu (thông qua tài trợ học bổng và cơ sở vật chất), cơ hội tuyển chọn được nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu sản xuất – kinh doanh. Bên cạnh đó, đây là còn là cơ hội để hai bên hợp tác nghiên cứu, phát triển và thương mại hóa các sản phẩm nghiên cứu.
HueIC trong những năm gần đây rất quan tâm đến việc xây dựng mối quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp. Trường đã tích cực tham gia trong các mô hình hợp tác doanh nghiệp dưới dự hỗ trợ của các tổ chức nước ngoài như “Mô hình hợp tác doanh nghiệp và nhà trường với sự điều phối của Bộ Công Thương qua dự án hỗ trợ bởi KOSEN, Nhật Bản”; Mô hình hợp tác doanh nghiệp và nhà trường với sự điều phối của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp qua dự án hỗ trợ bởi tổ chức Hợp tác Đức (GIZ). Nổi bật trong sự hợp tác này, là Chương trình đào tạo song hành giữa Trường và Công ty Vinfast được ký kết vào năm 2019.
PV: Vậy còn hoạt động Hợp tác quốc tế được Nhà trường đẩy mạnh như thế nào, thưa ông?
TS. Phạm Văn Quân: Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế về giáo dục đã trở thành xu thế tất yếu. Chính vì vậy, hội nhập quốc tế sâu, rộng về giáo dục và đào tạo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của HueIC.
Trong nhiều năm qua, để góp phần nâng cao vị thế, uy tín, năng lực giảng dạy, chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, HueIC tích cực mở rộng quan hệ hợp tác với các trường trong khu vực và thế giới. Điển hình là các hoạt động gắn với quan hệ Việt Nam – Lào – Thái Lan. Điển hình như: Chương trình trao đổi giảng viên với Đại học Chaoppraya; Hội trại “ASEAN EXCELLENT CAMP” tại Udonthani, Thái Lan; Tổ chức các lớp học tiếng Thái cho Giảng vên và Sinh viên nhà trường; Chương trình liên kết đào tạo với trường Đại học Chaopraya, Thái Lan, chương trình Internship, chương trình trao đổi giảng viên,… Cuối năm 2019, Nhà trường tham gia hội nghị mạng lưới thực tập cho sinh viên Đông Nam Á lần thứ 6 tại Đà Nẵng. Đây là mạng lưới tạo điều kiện cho sinh viên thực tập tại các trường Đại học Đông Nam Á của SEAMEO.
Trong thời gian tới, HueIC sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai các thỏa thuận đã ký; mở rộng hợp tác với các trường nước ngoài trong việc trao đổi giảng viên, sinh viên và nghiên cứu khoa học công nghệ. Tăng cường hợp tác với các công ty quốc tế trong việc đào tạo và tuyển dụng sinh viên của Trường làm việc cho các công ty ở Việt Nam và nước ngoài.
PV: Ngoài những công trình khoa học nổi bật, vừa qua HueIC còn phối hợp tổ chức cuộc thi HueIC Robocon 2020 và đạt được thành công ngoài mong đợi. Ông đánh giá thế nào về chất lượng và sức thu hút của sân chơi về sáng tạo robot này?
TS. Phạm Văn Quân: Được sự hỗ trợ từ Chương trình Hợp tác Việt – Đức “Đổi mới đào tạo nghề Việt Nam” GIZ và Tổ chức KOSEN (Nhật Bản), HueIC đã 2 năm liên tiếp tổ chức cuộc thi HueIC Robocon. Cuộc thi nhằm mục đích tạo sân chơi cho các em đam mê về công nghệ và cũng là nơi giúp đỡ các em phát triển về kỹ năng, thái độ và tri thức. Cuộc thi HueIC Robocon năm 2021 đã thu hút 10 nhóm với hơn 50 em sinh viên đến từ các Khoa Cơ khí, Điện – Điện tử, Công nghệ thông tin – Truyền thông, Kỹ thuật ô tô và Nhiệt lạnh – Xây dựng. Cuộc thi đã tạo một hiệu ứng truyền thông rất mạnh khi phát huy tính sáng tạo của các em trong lĩnh vực thiết kế, lập trình cũng như rèn luyện các em về thái độ nghiêm túc, kỹ năng sẵn sàng làm việc.
TS. Phạm Văn Quân: Để tạo ra sự thay đổi đáp ứng Cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 sắp tới, nhà trường xác định trọng tâm đào tạo của mình, không chỉ là kiến thức hàn lâm, mà là kỹ năng giao tiếp và thương lượng, kỹ năng xây dựng nhóm, sử dụng con người; kỹ năng giải quyết vấn đề; kỹ năng xử lý khủng hoảng, kỹ năng lãnh đạo và tư duy chiến lược; kể cả những kỹ năng cụ thể như lập kế hoạch tài chính và quản lý dòng tiền, sáng tạo giá trị mới và quản lý quan hệ khách hàng. Song song với cách dạy lý thuyết truyền thống, các trường cần chuyển sang dạy học thông qua trải nghiệm, mục đích là để giúp người học hiểu cách tư duy của những người khởi nghiệp và có khả năng lựa chọn những quyết định tốt nhất trong một bối cảnh cụ thể. Cụ thể nhà trường sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động sau:
Thứ nhất: Thiết kế lại chương trình đào tạo, đổi mới phương pháp dạy và học, nâng cao các kỹ năng mềm cho sinh viên. Một giải pháp đưa ra đó là cần trang bị các kỹ năng mềm cho sinh viên ngay từ trong nhà trường, bằng cách đưa kỹ năng mềm vào trong chương trình đào tạo và chuẩn đầu ra cho sinh viên. Không những thế cần khuyến khích và đẩy mạnh việc tự học của sinh viên, tăng cường việc dạy thực tiễn từ các chuyên gia, doanh nhân… Đặc biệt, trong thời kỳ kỹ thuật số như hiện nay, các trường cần nghiên cứu, bổ sung thêm các chuyên ngành đào tạo các nghề về ICT, Blockchain, Trí tuệ nhân tạo (AI) để đáp ứng về nhu cầu nhân lực trong CMCN 4.0.
Hai là, tạo mối liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp. Mô hình sinh viên được vừa học, vừa làm trong môi trường thực tế sẽ có hiệu quả cao trong kỷ nguyên số 4.0. Tuy nhiên, hiện rất ít công ty có chiến lược nuôi dưỡng nguồn nhân lực ngay từ năm thứ 2, thứ 3 và có kế hoạch cho sinh viên vào làm linh hoạt. Và ngược lại, các trường cũng chỉ tập trung vào công tác đào tạo chứ chưa quan tâm nhiều đến việc hợp tác với doanh nghiệp. Giữa các doanh nghiệp với các trường cũng như các cơ sở đào tạo thiếu cơ chế phối hợp chặt chẽ, doanh nghiệp phải là nơi đặt hàng cho các trường đại học về nhu cầu nhân lực, tuy nhiên, vấn đề này ở Việt Nam chưa được thực hiện tốt, dẫn đến trường hợp nhân lực vừa thừa nhưng lại vừa thiếu. Do đó, cần tập trung gắn kết hoạt động đào tạo của nhà trường với hoạt động sản xuất của doanh nghiệp thông qua các mô hình liên kết đào, hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo tại các trường. Ngoài ra, có thể đẩy mạnh việc hình thành các cơ sở đào tạo trong doanh nghiệp để chia sẻ các nguồn lực chung, từ đó hai bên cùng chủ động nắm bắt và đón đầu các nhu cầu của thị trường lao động.
Cuối cùng là tranh thủ các nguồn kinh phí từ các dự án ngân sách nhà nước cũng như các tổ chức nước ngoài để nâng cao đội ngũ giảng viên và sinh viên để đáp ứng CMCN 4.0.
PV: Về hoạt động phối hợp với Bộ Công Thương, nhà trường có kiến nghị hoặc đề xuất gì đặc biệt trong việc thúc đẩy công tác nghiên cứu khoa học?
TS. Phạm Văn Quân: Việc nghiên cứu khoa học hiện nay trong hệ thống Giáo dục nghề nghiệp chưa được chú trọng nhiều. HueIC là một trong số ít các trường đã mạnh dạn đưa tiêu chí Nghiên cứu khoa học vào hoạt động đánh giá. Trong thời gian sắp đến chúng tôi kiến nghị Bộ Công Thương tiếp tục đẩy mạnh việc hỗ trợ nghiên cứu khoa học ở giảng viên, đặc biệt là các trường nghề. Trong đó Bộ nên trao cơ chế tự chủ cho các trường để Nhà trường có thể đẩy mạnh việc thương mại hóa cũng như chuyển giao công nghệ từ các sản phẩm nghiên cứu.
Xin cảm ơn ông.